Hafta Hafta Hamilelik - 11. Hafta

Bebeğiniz nasıl gelişiyor:

Bebeğiniz bu hafta yaklaşlık 4-4.5 cm uzunluğundadır, büyüklüğü yaklaşık bir incir kadardır ve neredeyse tamamen şekillenmiştir. Elleri yakında açılacak ve avuç içlerinde kapanacaktır, minicik diş tomurcukları diş etlerinin altında görünmeye başlamakta ve bazı kemikleri sertleşmeye doğru ilerlemektedir. Tekmelemeye ve gerinmeye çoktan başlamıştır .  Bu hareketler, vücudu büyüdükçe ve daha gelişmiş ve işlevsel bir düzeye geldikçe sıklaşacaktır. Bebeğinizin akrobatik hareketlerini bir-iki ay boyunca hissetmeyecek, diyaframı şekillenmekte olduğu için şu anda  muhtemelen gerçekleşen hıçkırıklarını henüz fark etmeyeceksiniz. 

Sizin hayatınız nasıl değişiyor:

Genellikle , bu hafta itibariyle   biraz daha enerjik hissediyor olmalısınız ve bulantınız azalmaya başlıyor olmalı. Ancak, sindirimi yavaşlatabilen hormonal değişikliklerden dolayı kabızlıktan ve yine  mideniz ve yemek borunuz arasındaki kapağı gevşeten  hormonlar nedeniyle mide yanmasından şikayetçi de olabilirsiniz.

Bulantınız nedeniyle , sağlıklı gıdaları fazla tüketemediyseniz ya da henüz fazla kilo almadıysanız endişelenmeyin (Birçok kadının  ilk üç aylık dönemde aldığı kilo sayısı, sadece bir ila üç arasıdır.) İştahınız yakında geri geleceği için bir haftada yaklaşık  yarım kilo almaya başlayacaksınız.

Hangi semptomların normal olduğunu ve hangilerinin birşeylerin yolunda gitmediğinin işareti olabileceğini öğrenin. Muhtemelen şu soruların yanıtını merak ediyorsunuz: Dans dersine gitmeye devam edebilir miyim? Arabamdaki hava yastıkları bebeğimi incitir mi? Şu anda hangi soğuk algınlığı ilaçlarını almam güvenli olur? Hamilelik sırasında nelerin güvenli olup olmadığını doktorunuza danışarak öğrenin.

Hamilelikte gıda güvenliği :

Hamilelikteki riskli gıdalar hakkında muhtemelen birçok uyarı duymuşsunuzdur. Bazı gıdaların bebeğiniz için potansiyel bir risk oluşturabileceği doğrudur ama bunların büyük çoğunluğu güvenlidir ve gıdaya bağlı olumsuzluk geliştirme riski çok düşüktür. Güvenli tercihler yapabilmeniz için gıda güvenliği hakkındaki gerçek sonuçlar aşağıda sunulmaktadır.

Hamilelik sırasında hangi gıdalardan uzak durmalıyım?
Hamilelik sırasında bazı deniz ürünleri endişe yaratır,  çünkü bunlar çocuğunuzun gelişmekte olan beynine zarar verebilen metil cıva gibi önemli seviyede toksinler içerebilir. Öte yandan, deniz ürünleri yemenin faydaları da vardır: Deniz ürünü, iyi bir protein kaynağıdır ve bebeğinizin görüş ve beyin gelişimi için faydalı olabilen bazı omega-3 yağ asitlerinin başlıca kaynağıdır. Önemli olan, en düşük seviyede toksin içeren balıkları seçmek ve bunları yerken aşırıya kaçmamaktır.

Metil cıvaya maruz kalma düzeyinizi en aza indirmek için, köpek balığından, kılıçbalığından, orkinostan, uskumrudan ve kiremit balığından (mercan balığı da denir) tamamen uzak durmanızı tavsiye edilmektedir. Haftada , 350 gram (yaklaşık iki porsiyon) kadar balığın  güvenle yenebileceği belirtilmektedir. Konserve ton balığı tehlike içermiyor gibi gözükmektedir

Ayrıca, balığın güvenli olmayan cıva seviyelerine ve diğer kirleticilere sahip sulardan gelmediğinden emin olunmalı, ayrıca çiğ ya da pişmemiş balıklardan kaçının (pişmemiş füme ya da salamura balıklar dahil) kaçınılmalıdır. Sizi hasta edebilen ve gelişmekte olan bebeğinizi muhtemelen etkileyebilen bakterileri ya da parazitleri barındırıyor olabilir.

 Kaçınmanız gereken diğer besinler pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri (peynir) , kaz ciğeri ezmesi, çiğ ya da pişmemiş kırmızı ve beyaz et, soğuk şarküteri etleri ve (Sezar salata sosu, Hollanda sosu ve kurabiye hamuru gibi) çiğ yumurta içeren gıdaları içerir çünkü bunlar zararlı bakterileri barındırıyor olabilir.

Hangi içeceklerden uzak durmalıyım?

 Alkol hamilelik sırasındaki en açınılması gereken içecektir. Kan dolaşımınızdan bebeğinize hızla geçer ve günde bir içki bile bebeğinizde sorun olma riskini arttırabilir. Hamilelik sırasında bilinen güvenli alkol miktarı olmadığı için alkolden tamamen kaçınmak, en iyisidir. Diğer uzak durulması gereken yiyecekler  pastörize edilmemiş meyve suyu ve süttür. Bu içeceklerin bebeğinize ve size zarar verebilen koli basilini ya da diğer bakterileri içermesi yönünde  risk mevcuttur

 Kafeinden hamilelik sırasında uzak durulması gerektiğini duymuş olabilirsiniz ama aslında aşırıya kaçmadan içmenizde sakınca yoktur. Araştırmaların çoğu,  kafeinin plasentadan geçtiğini ama aşırıya kaçmayan miktarlarda (günde 300 miligramdan az) kafein almanın bebeğinize zarar vermeyeceğini göstermektedir. Bu miktar, yaklaşık 200 gramlık iki ila üç fincan arası kahveye eşittir. (Bununla beraber, çok sert harmanlanmışsa 200 gramlık sadece bir fincan da buna eşittir). Ayrıca, kafeinin çikolata, çay, kola ve diğer birçok meşrubatlarda da mevcut  olduğunu unutmayın.

Kendimi gıda zehirlenmesinden nasıl koruyabilirim?

Ø Kırmızı ve beyaz etlerin ve balıkların tümünü tamamen pişirin. Etin  ortasındaki pembelik gidinceye kadar pişirmek doğrudur.

Ø  Sıcak buhar çıkarıncaya kadar pişirilmedikleri takdirde, soğuk mezeleri ya da şarküteri etlerini, soğutulmuş kaz ciğeri ezmesini veya ezme etleri veya soğutulmuş füme ya da salamura balıkları yemeyin (örneğin, pizzanın üzerinde veya güveçte veya tostun içinde).

Ø  Yemekleri iki saatten fazla dışarıda tutmayın. Tekrar yemeden önce buharı çıkıncaya kadar yeniden ısıtın.

Ø  Pişmemiş etleri diğer besinlerden uzakta tutun.

Ø  Meyvelerin ve sebzelerin tümünü iyice yıkayın ya da soyun.

Ø  Besinlerinizi kirletmemek için, temiz sebze ve meyvelere veya pişmiş etlere dokunmadan önce, ellerinizi – ve yıkanmamış sebze ve meyvelerle temas eden tüm yüzeyleri – yıkamak için sıcak sabunlu su kullanın.

Ø  Özellikle ambalajı açtıktan sonra, “son kullanma tarihi” geçmemiş olsa bile, çabuk bozulan ve tüketime hazır gıdaları satın aldıktan sonra mümkün olduğunca kısa süre içinde tüketin.

Dr. Deniz Gökalp Kaya